“Palec w kałamarzu” (Popularyzacja czytelnictwa w więzieniu – bajki Aleksandra Fredry) to kampania edukacyjna poświęcona twórczości i osobie Aleksandra Fredry, promująca czytelnictwo wśród kobiet i mężczyzn odbywających karę więzienia. Jej osią są bajki i znane powiedzenia autorstwa pisarza, funkcjonujące w polskiej kulturze do dziś.
Korzystając z pretekstu, którym jest ustanowienie przez Sejm 2023 Rokiem Aleksandra Fredy, stworzyliśmy program edukacji czytelniczej skierowany osób przebywających w więzieniach. Aleksander Fredro, twórca oryginalnej polskiej komedii, jest też autorem żartobliwych wierszy, bajek i powiedzeń dobrze znanych i używanych współcześnie. I na ten właśnie aspekt jego twórczości chcieliśmy w naszym projekcie położyć nacisk. Powiedzonka typu “jaki pan, taki kram”, czy “pleciesz trzy po trzy” znają wszyscy, nawet uczestniczki i uczestnicy kultury nie posiadający rozwiniętych kompetencji kulturowych. Jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, kto jest ich autorem. Rok Aleksandra Fredry jest wspaniałą okazją, żeby przypomnieć i uświadomić współczesnym Polakom, jak olbrzymi jest wkład pisarza w polską kulturę, w tym współczesną.
W ramach projektu przeprowadziliśmy prelekcje poświęcone twórczości i życiu pisarza oraz warsztaty: analizy tekstów, głośnego czytania, przepisywania wybranych bajek i ich ilustrowania.
Z powstałych podczas zajęć materiałów, manuskryptów i ilustracji autorstwa osób osadzonych, zaproszeni do projektu artyści opracowali artbooki, które w wersji wydrukowanej trafiły do muzeów literatury, a w wersji cyfrowej opublikowane zostały w Sieci.
Dzięki kampanii uczestniczki i uczestnicy zajęć, na co dzień wykluczeni z kultury przez fakt przebywania w izolacji, podnieśli swoje kompetencje czytelnicze, przyczynili się do popularyzacji twórczości Pisarza i jego wkładu w polską kulturę oraz wzięli udział w upamiętnieniu jego urodzin.
Uczestnikami projektu były kobiety odbywające karę więzienia w Areszcie Śledczym Warszawie – Grochowie oraz mężczyźni z więzienia w Areszcie Śledczym Warszawie – Białołęce.
Realizatorkami i realizatorami projektu są: Piotr Prasuła kustosz Muzeum Literatury w Warszawie, artyści z warszawskiego środowiska artystycznego: Joanna Świerczyńska i Józek Gałązka oraz Małgorzata Brus współpracujący z Fundacją Dom Kultury, aktorka Kinga Kosik-Burzyńska z Klubu Komediowego w Warszawie.
Powstałe artbooki w formie papierowej zostały przekazane do Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie oraz Fundacji Rodu Szeptyckich [Dom Komedii Aleksandra Fredry].
Kampania edukacyjna „Palec w kałamarzu” realizowana była przez Fundację Dom Kultury w partnerstwie z Aresztem Śledczym w Warszawie -Grochowie i Aresztem Śledczym w Warszawie – Białołęce.
Popularyzacja czytelnictwa w więzieniu – bajki Aleksandra Fredry.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
